Άρθρα > Μελισσοκομία > Μαθήματα

14. Η ζωή της μέλισσας

Παρασκευή 25 Δεκ 2015, 18:43 | Κώστας Μυγδανάλευρος

Μεγέθη μελισσών

Εργάτρια
Οι εργάτριες μέλισσες είναι μικρότερες σε μέγεθος από την βασίλισσα, σεξουαλικά ατελή θηλυκά, αλλά μπορούν να γεννήσουν αυγά υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Τις εργάτριες που γεννούν τις λέμε ωοτόκες. Συνήθως γεννούν πολλά αυγά στα τοιχώματα των κελιών γιατί δεν φτάνει η κοιλιά τους πάντα στον πυθμένα. Από τα αυγά των ωοτόκων εργατριών βγαίνουν κηφήνες και κάποιοι από αυτούς είναι γόνιμοι αλλά μικρότεροι σε μέγεθος από ότι είναι οι κηφήνες που γεννιούνται από τις βασίλισσες. Οι προνύμφες των εργατριών εκκολάπτονται από το αυγό σε 3 ημέρες, ταΐζονται για 2 1/2 ημέρες με Βασιλικό Πολτό, και μετά η διατροφή τους αλλάζει σε εργατικό πολτό ο οποίος γίνεται με νερό, μέλι και γύρη. Για 12 ημέρες παραμένουν σφραγισμένες στα κελιά τους, κατά την περίοδο αυτή πλέκουν περιστρεφόμενες, ένα κουκούλι εσωτερικά του κελιού, ταυτόχρονα μεταμορφώνονται από προνύμφες σε χρυσαλλίδες, και εξέρχονται σαν πλήρη έντομα με την συμπλήρωση 21 ημερών αφότου γεννήθηκαν τα αυγά.

Η διατροφή κατά κύριο λόγο, αναγκάζει τις εργάτριες να παραμένουν για 5 ημέρες περισσότερες μέσα στα κελιά τους, για να αναπτυχθούν, σε σύγκριση με τις βασίλισσες. Όμως η διάρκεια ζωής τους είναι 28 - 35 ημέρες το καλοκαίρι και 5 - 6 μήνες τον χειμώνα. Οποιαδήποτε προνύμφη εργάτριας ηλικίας 24 έως 48 ωρών μπορεί να γίνει βασίλισσα, υπό τον όρο ότι οι εργάτριες θα μετατρέψουν ένα απλό εργατικό κελί σε βασιλικό και θα την ταΐσουν βασιλικό πολτό.
Η εργάτρια διαφέρει σημαντικά από την βασίλισσα, πέραν του μήκους της ζωής της, στην συμπεριφορά αλλά και στην λειτουργία της μέσα στην κυψέλη.
Διαφορές

Μακρύτερη γλώσσα. Οι μέλισσες έχουν μακρύτερη γλώσσα για να τις βοηθά στην συλλογή του νέκταρ, οι βασίλισσες μικρή γλώσσα γιατί τις τρέφουν οι μέλισσες.

Κάτω γνάθοι. Οι μέλισσες έχουν ειδικά τροποποιημένες τις κάτω γνάθους για να μπορούν να συλλέγουν την γύρη, να επεξεργάζονται το κερί, οι βασίλισσες όχι.

Αδένες. Οι μέλισσες έχουν αδένες που παράγουν κερί, οι βασίλισσες δεν έχουν αλλά και δεν λαμβάνουν μέρος στην διαδικασία του χτισίματος των κηρηθρών. Οι μέλισσες έχουν ειδικούς αδένες για την παραγωγή του βασιλικού πολτού, αδένες ενζύμων που χρησιμοποιούνται για την μετατροπή του νέκταρος σε μέλι, οι βασίλισσες δεν διαθέτουν τέτοιους αδένες. Οι μέλισσες έχουν αδένες που τους βοηθά να επικοινωνούν μεταξύ τους, εναντίον εχθρών, κλπ 

Οι δομές των ποδιών των μελισσών διαφέρουν σημαντικά από τους κηφήνες και τις βασίλισσες διότι, περιέχουν εξειδικευμένες υποδοχές συλλογής και συγκράτησης της γύρης και πρόπολης.

Ακόμη και στο κεντρί οι μέλισσες διαφέρουν από τις βασίλισσες. Των μελισσών το κεντρί έχει εγκοπές και συγκρατιέται από το δέρμα των θηλαστικών, ενώ το κεντρί των βασιλισσών είναι λείο και κυρτό, γίνεται η χρήση του μόνον εναντίον άλλων βασιλισσών και ποτέ για την άμυνα της κυψέλης.

Ηλικία και εργασία
Οι μέλισσες έχουν εξειδικεύσει, αναλόγως της ηλικίας τους και την εργασία που επιτελούν μέχρι το φυσιολογικό τέλος της ζωής τους. Σε γενικές γραμμές έχουμε εργασίες των μελισσών μέσα στην κυψέλη σχεδόν από 3 ημερών που θα αναλάβουν τις δυνάμεις τους και θα αναπτυχθούν πλήρως τα φτερά τους.

Οι νεαρές μέλισσες:

3 ημερών καθαρίζουν και γυαλίζουν τα κελιά που είναι να γεννήσει η βασίλισσα ή να γεμίσουν με τροφές, μέλι ή γύρη.

από 3 έως 7 ημερών ταΐζουν τις προνύμφες,

από 5 έως 12 παράγουν τον βασιλικό πολτό και ταΐζουν την βασίλισσα και γεμίζουν τα βασιλικά κελιά.

Από 12 έως 14 μέχρι 21 ημέρες παράγουν το κερί και χτίζουν τις κηρήθρες, επίσης συλλέγουν και γύρη.

Σε ηλικία από 20 μέχρι 23 ημερών κάποιες μέλισσες αστυνομεύουν στην είσοδο της κυψέλης.

Από 21 ημέρες και πάνω μετατρέπονται σε συλλέκτριες νέκταρος. Μπορεί να μεταβληθούν αυτοί οι παράμετροι ανάλογα ως ένα βαθμό με τις ανάγκες του σμήνους μέσα στην κυψέλη.

Η φυσιολογική ηλικία των μελισσών κατά την διάρκεια της δύσκολης εποχής του χειμώνα είναι παρόμοια με την πραγματική ηλικία τους κατά της διάρκεια της ενεργού εποχής του Μαΐου και Ιουνίου, όταν οι μέλισσες εργάζονται εντατικά, στο μεγάλωμα του γόνου, συλλογή τροφής και λοιπά. Ειδικά τον χειμώνα μια παλαιά μέλισσα 50 - 60 ημερών, μπορεί να είναι νεώτερη φυσιολογικά από μια μέλισσα ηλικίας 20 ημερών του καλοκαιριού.

Όμως όλες οι μέλισσες μιας κυψέλης από κοινού συμβάλουν στον κλιματισμό της, διατηρώντας σταθερή την υγρασία και την θερμοκρασία της (Ομοιόσταση), την διαδικασία της μετατροπής του νέκταρος σε μέλι, και στην άμυνα της κυψέλης από επιθέσεις εχθρών. Η μεταφορά νερού και πρόπολης, η απομάκρυνση νεκρών μελισσών από τον πάτο της κυψέλης, είναι και αυτές εργασίες που επωμίζονται ομάδες μελισσών ανάλογης ηλικίας.

Τελευταία τροποποίηση: 25/12/2015, 18:44

Διαβάστε ακόμη:

1. Αγορά μελισσοσμηνών
Καλό είναι να τα βρει με τον εαυτό του ο κάθε νέος και νέα μελισσοκόμος, δηλαδή τι ακριβώς θέλει, να αγοράσει μελίσσια για να πάρει μέλια στην πρώτη ανθοφορία, ή να πάρει μικρά και να τα μεγαλώσει για να μάθει και να...

2. Ο αρχάριος και το ξεκίνημα
Πριν το ξεκίνημα, η ενημέρωση είναι το Α και το Ω για τον νέο ή την νέα που θέλει να ασχοληθεί με τις μέλισσες, αγοράζοντας δυο τρεις κυψέλες, πως πρέπει να έχει κατά νου ....

3. Αποφυγή λαθών στην Μελισσοκομία
Δεν μπορούμε να συνεχίζουμε τα λάθη και τις παραλείψεις ασκώντας την τέχνη της Μελισσοκομίας, δεδομένου ότι πρέπει να δοκιμάζουμε και να εξετάζουμε με προσοχή όλες τις υπάρχουσες μεθόδους και τεχνικές. Τα λάθη μπορούν να αποφευχθούν όταν τα πάντα γίνονται με προσοχή και μελέτη.

4. Η κυψέλη
Οι μέλισσες της οικογενείας mellifera mellifera είναι κοινωνικά έντομα και ζούνε πολλά μαζί σε κοινόβιο, δημιουργώντας έτσι ένα πολυπληθές σμήνος, μια μεγάλη κοινωνία η οποία λειτουργεί οργανωμένα, με τάξη και ρυθμό.

5. Αισθήσεις μελισσών
Η όσφρηση της μέλισσας είναι μεγάλη, περίπου 10 φορές οξύτερη από την όσφρηση του ανθρώπου και 3-4 φορές από του σκύλου. Μπορεί να ανιχνεύει οσμές από μεγάλες αποστάσεις, αλλά και απειροελάχιστες ποσότητες στον αέρα.

6. Το σώμα των μελισσών
Όπως στα διάφορα έντομα έτσι και στις μέλισσες το σώμα τους χωρίζεται σε τρία μέρη: Το κεφάλι, τον θώρακα και την κοιλιά. Στο κεφάλι της ευρίσκονται αισθητήρια όργανα. Ο θώρακας περιέχει τα πόδια και τα φτερά. Η κοιλιά περιέχει τα όργανα για την πέψη και την αναπαραγωγή.

Σχόλια