Άρθρα > Μελισσοπαίδεια > Φυτά

Καστανιά

Παρασκευή 20 Ιουν 2014, 12:56 | Κώστας Μυγδανάλευρος

Συλλέκτριες σε ταξιανθία καστανιάς

Δεκατρία είδη συνθέτουν την οικογένεια της καστανιάς, από είδη που παραμένουν σε ύψος θάμνου μέχρι και πανύψηλα δέντρα που φτάνουν τα τριάντα μέτρα.

Σε όλες τις χώρες τις νότιας Ευρώπης υπάρχουν αυτοφυή δάση καστανιάς (Castanea sativa). Στη χώρα μας καλλιεργείται παντού, σε όλα τα διαμερίσματα και τα νησιά μέχρι και την Κρήτη, όχι όμως με την ένταση και σε έκταση που θα έπρεπε για να καλυφθεί η εσωτερική κατανάλωση. Έτσι, οι ανάγκες μας σε κάστανα, μας φτάσανε να κάνουμε εισαγωγή την τελευταία δωδεκαετία, από Τουρκία, Πορτογαλία και Κίνα. Ποσότητες που ξεπερνούν τους 5000 τόνους τον χρόνο.
Οι βασίλισσες που κάνουμε κατά την διάρκεια της ανθοφορίας της καστανιάς, γίνονται πολύ καλές και παραγωγικές.
Η ζωή του δένδρου της καστανιάς μπορεί να ξεπεράσει τους δυο αιώνες όταν φύεται σε όξινο (5,5 έως 6,5 ΡΗ) και αργιλώδες έδαφος. Αντέχει στις καλοκαιρινές υψηλές θερμοκρασίες και στο ψύχος ενώ το υψόμετρο που συνιστάται για μια αποδοτική καλλιέργεια, είναι τα 250 έως 800 μέτρα.

Η καστανιά είναι ανεμόφυλλο φυτό. Η επικονίαση της γίνεται βασικά από τον άνεμο. Τα έντομα που επισκέπτονται τα άνθη βοηθούν και αυτά για την ασφαλέστερη επικονίαση της καστανιάς. Στο ίδιο δένδρο ευρίσκονται τα αρσενικά και θηλυκά άνθη. Αν η χρονιά είναι ευνοϊκή, κάθε δένδρο αποδίδει από 30 - 50 κιλά κάστανα.

Πολλαπλασιάζεται με εμβολιασμό, κατά πρώτο λόγο πάνω σε άγριο υποκείμενο με μάτι ή κέντρισμα, αλλά και με σπόρο και μοσχεύματα. Το κάστανο είναι καρπός υψηλής διατροφικής αξίας. Τα θρεπτικά συστατικά του είναι πολλά: άμυλο, σάκχαρα, πρωτεΐνες, λίπη, φυτικές ίνες, μεταλλικά στοιχεία και βιταμίνες Β1, Β2, Β3, Β5, C. Τρώγονται βραστά, ψητά ή ωμά. Τα νωπά κάστανα περιέχουν 45% υδατάνθρακες, 5% φυτικά έλαια και 50% νερό.

Σημαντικό είναι να αναφέρουμε πως παλαιά, σε κάποιες περιοχές, ονομαζόταν και ψωμόδενδρο, ονομασία που πήρε χάρις στην μοναδική ιδιότητα των ξηρών καρπών να γίνονται αλεύρι.

Μελισσοκομικό ενδιαφέρον
Από μελισσοκομικής πλευράς, η καστανιά αποτελεί ένα από τα χρησιμότερα δένδρα για την μελισσοκομία και πηγή καλού μελιού και άφθονης, άριστης ποιότητας, γύρης.

Η ανθοφορία της καστανιάς ευνοείται όταν προηγηθούν ήπιες καιρικές συνθήκες και βροχερός καιρός. Οι μέλισσες αποθηκεύουν ποσότητες γύρης που τους είναι πολύτιμη για την εκτροφή του γόνου αργότερα στο πεύκο. Η ανθοφορία στις αρχές Ιουνίου, που διαρκεί ένα δωδεκαήμερο αν το επιτρέψει ο καιρός, είναι σημαντική για τα μελίσσια μικρά και μεγάλα.
Εκτός από το άφθονο νέκταρ και την εξαιρετικής ποιότητας γύρη, η καστανιά δίνει και μελιτώδεις εκκρίσεις από την αφίδα Myzocallis castanicola
Η πικρή σε γεύση αλλά και πλούσια σε συστατικά γύρη της καστανιάς είναι αυτή που κάνει τα μελίσσια να μεγαλώνουν τον γόνο τους. Η αποθήκευση της για μελλοντική χρήση, διατηρεί τα μελίσσια ακμαία και δυνατά για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι βασίλισσες που κάνουμε κατά την διάρκεια της ανθοφορίας της καστανιάς, γίνονται πολύ καλές και παραγωγικές. Αυτό οφείλεται στον πολύ καλό και θρεπτικό βασιλικό πολτό που ταΐζονται πριν κλείσουν τα κελιά τους.

Κατεστραμμένο δάσος καστανιάς απο ασθένεια - το έλκος της καστανιάς - πάνω από την πανέμορφη κοινότητα Πορτή Καρδίτσης Το μέλι της καστανιάς είναι σκούρο, συχνά κοκκινωπό, με χαρακτηριστικό άρωμα, περιέχει πολλούς γυρεόκοκκους, έχει πικρή γεύση και κρυσταλλώνει αργά, σε λεπτούς κόκκους. Για τα μελίσσια αποτελεί εξαιρετικής ποιότητας τροφή.

Η αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων γύρης καστανιάς και η χρησιμοποίηση της στο πεύκο για ανανέωση του πληθυσμού, εξασφαλίζουν και δεύτερο τρύγο στο πρώιμο πεύκο της Θάσου. Για πολλούς μελισσοκόμους που μεταφέρουν τα μελίσσια τους τον Ιούλιο στη Θάσο για το πεύκο, το - πέρασμα - από την καστανιά παίζει πολύ μεγάλο και καθοριστικό ρόλο για τον αποδοτικό τρύγο του πευκόμελου.

Το μέλι που έχει συλλεχθεί από άγριες καστανιές, αφήνει μια ελαφρώς πικρή επίγευση, το μέλι που είναι από ήμερες καλλιεργούμενες καστανιές δεν παρουσιάζει αυτή την ιδιότητα.

Εκτός από το άφθονο νέκταρ και την εξαιρετικής ποιότητας γύρη, η καστανιά δίνει και μελιτώδεις εκκρίσεις από την αφίδα Myzocallis castanicola. Οι εκκρίσεις αρχίζουν τον Μάιο και συνεχίζονται μέχρι τον Ιούλιο.

Τελευταία τροποποίηση: 13/5/2016, 12:43

Διαβάστε ακόμη:

Αγριοσουσαμιά ή Αγριοβαμβακιά
Ηλιοτρόπιο ή αγριοσουσαμιά ή αγριοβαμβακιά, ηλιοτρόπιο, ασπράκι και με άλλα ονόματα το συναντάμε σε ολόκληρο τον γεωγραφικό...

Φαρμακιά ή διαβολόχορτο
Άλλες ονομασίες αυτού του φυτού είναι: μήλο του διαβόλου, διαβολοζιζάνιο, σάλπιγγα του διαβόλου, στραμόνιο, ντατούρα και άλλα. Φύεται σε όλη την γη εκτός από τις αρκτικές περιοχές, Στην Ελλάδα το συναντάμε...

Καλαμπόκι
Ο αραβόσιτος, το γνωστό μας καλαμπόκι είναι ένα δημητριακό που πατρίδα του θεωρείται η Κεντρική Αμερική και συγκεκριμένα το Μεξικό. Έξω από την Αμερικανική ήπειρο, διαδόθηκε πρώτα στην Ευρώπη και...

Κουμαριά
Η Κουμαριά είναι θάμνος αειθαλής, φτάνει περίπου τα 3 μέτρα, αλλά μερικές γίνεται ολόκληρο δένδρο. Είναι πολύ ανθεκτικό φυτό με πλούσιο ριζικό σύστημα που κάνει άριστη ...

Φθινοπωρινό ρείκι
Η σουσούρα ή Έρικα είναι αυτοφυές φυτό και γίνεται μικρός θάμνος. Είναι φυτό ικανό να καλύψει ολόκληρες πλαγιές αλλά και μεγάλες εκτάσεις. Πότε το βρίσκουμε μόνο του και πότε μαζί με κουμαριές...

Μουσμουλιά
Είναι αειθαλές δέντρο, ιθαγενές της Κίνας και της Ιαπωνίας. Στην Ελλάδα εισήχθη στα μέσα του 19ου αιώνα. Το ύψος της ξεπερνά τα έξι μέτρα, τα φύλλα της είναι δερματώδη, σκληρά σε σκούρο πράσινο χρώμα...

Σχόλια