Άρθρα > Μέλισσες > Γενικά

Κάστες μελισσών

Κυριακή 11 Αυγ 2013, 13:48 | Κώστας Μυγδανάλευρος

Η Βασίλισσα

Η μέλισσα βασίλισσα είναι το μόνο σεξουαλικά αναπτυγμένο θηλυκό άτομο μέσα στην κοινωνία μιας κυψέλης. Έχει κεντρί λείο και μπορεί να κεντρίζει πολλές φορές χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβλημα. Είναι η μεγαλύτερη σε μήκος μέλισσα στην κυψέλη. Από την ημέρα που θα γεννηθεί σαν αυγό κάνει 16 ημέρες για να βγει από το κελί της ώς τέλειο έντομο.

Μετά την έξοδο της από το κελί που γεννήθηκε, σε 4 έως 5 ημέρες πετά για να βρεθεί στο σημείο που ευρίσκονται και οι κηφήνες για να ζευγαρώσει με αρκετούς από αυτούς (από 12 έως 18) και να αποθηκεύσει στην σπερματοφόρο κύστη το σπέρμα τους, το οποίο διαρκεί για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της.

Η βασίλισσα αρχίζει και γεννά 8 με 10 ημέρες μετά το ζευγάρωμα της. Κάποιες βασίλισσες μπορούν και γεννούν μέχρι και 2000 αυγά την ημέρα.
Η βασίλισσα τρέφεται από τις νεαρές μέλισσες-παραμάνες της κυψέλης μόνον με βασιλικό πολτό.

Ο Κηφήνας

Οι μέλισσες κηφήνες είναι τα αρσενικά άτομα της κυψέλης. Είναι μέλισσες με τεράστια μάτια, μεγάλο σώμα και δεν έχουν κεντρί. Οι κηφήνες δεν συλλέγουν νέκταρ, γύρη η πρόπολη από τα λουλούδια ούτε μπορούν να κάνουν κάποιες από τις εργασίες της κυψέλης, όπως να κτίσουν κελιά και να φροντίσουν τον γόνο. Ο μοναδικός σκοπός της ύπαρξης τους μέσα στην κυψέλη είναι η διαιώνιση του είδους, δηλαδή να ζευγαρώσουν με τις βασίλισσες και να τις γονιμοποιήσουν. Όταν ένας κυφήνας πετά γίνεται εύκολα αντιληπτός διότι κάνει ιδιαίτερο θόρυβο με τα φτερά του.

Ο πληθυσμός των κηφήνων μέσα στην κυψέλη κατά την περίοδο της άνοιξης είναι αυξημένος και φτάνει κάποιες φορές σε μερικές χιλιάδες. Από την στιγμή που θα γεννηθεί σαν αυγό, κάνει 24 ημέρες να βγει σαν τέλειο έντομο. Μετά την 16 ημέρα από την έξοδο του από το κελί ωριμάζει και είναι σε κατάσταση για να ζευγαρώσει. Όταν είναι να ζευγαρώσουν, μαζεύονται σε κάποια ειδικά γι αυτούς μέρη σε μεγάλα σμήνη και κυνηγούν όλοι μαζί τις βασίλισσες που θα τυχαίνει να περάσουν. Τρέχουν μεγάλες αποστάσεις σε γρήγορο χρόνο. Μετά το ζευγάρωμα τους πεθαίνουν.

Δεν ζευγαρώνουν όλοι οι κηφήνες, μόνον οι πιο γρήγοροι και πιο δυνατοί.

Από τα μέσα του Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου στα πιο νότια μέρη της Ελλάδας οι μέλισσες αρχίζουν και διώχνουν τους κηφήνες μέσα από τις κυψέλες τους εν όψει του χειμώνα. Τους αφήνουν να βγούνε έξω και δεν τους επιτρέπουν να μπούνε στις κυψέλες, με αποτέλεσμα να χάνονται από το κρύο και την πείνα αφού δεν μπορούν να συλλέξουν μόνοι τους νέκταρ. Όσοι από αυτούς γυρίζουν και προσπαθούν να εισέλθουν στις κυψέλες θανατώνονται απο τους φρουρούς.

Οι εργάτριες έχουν κεντρί που μοιάζει με βέλος, μόλις κεντρίζουν το χάνουν και πεθαίνουν.

Η Εργάτρια

Οι εργάτριες είναι οι μικρότερες σε μέγεθος μέλισσες της κυψέλης. Είναι σεξουαλικά μη αναπτυγμένα άτομα και δεν μπορούν να γεννήσουν γονιμοποιημένα αυγά αφού οι ίδιες δεν μπορούν να γονιμοποιηθούν. Μια κυψέλη σε πλήρη ανάπτυξη μπορεί να έχει 50.000 έως 60.000 χιλιάδες μέλισσες εργάτριες.
Οι εργάτριες δουλεύουν σκληρά, δεν κοιμούνται ποτέ και ξεκουράζονται μόνον μερικά λεπτά.
Η διάρκεια ζωής μιας εργάτριας ποικίλει αναλόγως την εποχή. Η μέλισσα που γεννιέται τον Μάιο ζει περίπου ένα μήνα. Βέβαια οι εργάτριες που γεννιούνται το φθινόπωρο ζούνε σχεδόν έξι μήνες, για να βγάλουν την κυψέλη μέσα από τον χειμώνα στην άνοιξη χωρίς προβλήματα, και μετά πεθαίνουν.

Από την στιγμή που θα γεννηθούν σαν αυγά κάνουν 21 ημέρες να γίνουν τέλεια έντομα και να βγούνε από τα κελιά τους. Οι εργάτριες έχουν κεντρί που μοιάζει με βέλος, μόλις κεντρίζουν το χάνουν και πεθαίνουν. Οι εργασίες των εργατριών είναι πολλές και εναλλάσσονται με την ηλικία.

Μέχρι 12 ημερών οι νέες εργάτριες ζεσταίνουν, ταΐζουν, καθαρίζουν και φροντίζουν με απαράμιλλο ενδιαφέρον τον γόνο, αλλά και ταΐζουν την βασίλισσα με βασιλικό πολτό που βγάζουν από τους υποφαρυγγικούς τους αδένες. Από 12 μέχρι 20 ημερών είναι κτίστες, κτίζουν και επιδιορθώνουν τα κελιά των κηρηθρών. Από την 21η έως 25η ημέρα γίνονται φρουροί και μετά μέχρι να πεθάνουν γίνονται συλλέκτριες σε νέκταρ, γύρη και πρόπολη.

Το καλοκαίρι βοηθούν όλες μαζί για να κρατηθεί σταθερή η θερμοκρασία στην κυψέλη, κουνώντας τα φτερά τους. Το χειμώνα μαζεύονται κουβάρι και ζεσταίνονται παράγοντας θερμότητα κουνώντας μυς στο στήθος τους.

Οι εργάτριες δουλεύουν σκληρά, δεν κοιμούνται ποτέ και ξεκουράζονται μόνον μερικά λεπτά. Παράγουν το κερί και χτίζουν τα εξάγωνα κελιά που αντέχουν και συγκρατούν 25 έως και 30 φορές το βάρος τους σε μέλι. Έχουν 4 φτερά και όταν πετάνε τα κτυπούν 180 φορές το δευτερόλεπτο. Οι μέλισσες-εργάτριες ταξιδεύουν με ταχύτητες που κάποιες φορές ξεπερνούν τα 18 χιλιόμετρα την ώρα. Επίσης, για να μαζέψουν νέκταρ μπορεί να πετάξουν μέχρι και 12 χιλιόμετρα μακριά.

Το κείμενο είναι γραμμένο από τον μελισσοκόμο Κ. Μυγδανάλευρο και αναρτήθηκε για πρώτη φορά στις 24 Μαρτίου 2006 στο site melissokomos.com

Τελευταία τροποποίηση: 01/12/2013, 14:24

Διαβάστε ακόμη:

Η πτήση της μέλισσας
Μία από τις πιο αόριστες ερωτήσεις στην επιστήμη έχει απαντηθεί τελικά: Πως πετούν οι μέλισσες; Αν και το ζήτημα δεν είναι τόσο σπουδαίο όπως για παράδειγμα, πως άρχισε ο κόσμος, η φυσική της πτήσης των μελισσών είχε περιπλέξει τους επιστήμονες.

Σχόλια